De Wereld draait door’ begrijp ik. ‘Pauw’ komt niet binnen
Nederlandse televisieprogramma’s zijn voor mij lastig te begrijpen. De woorden komen vaak net niet op de goede manier binnen in mijn hersenen. Als er tekst onder staat, begrijp ik het wel. Ondertiteling voor doven noemen ze dat.
Ik ben blij met deze ondertiteling. Ik ben niet doof maar ik heb afasie (er zijn 30.000 afasiemensen en 30.000 doven in Nederland). Doof snappen mensen. Met afasie is dat iets anders. Het gebeurt mij nog wel eens dat iemand hard in mijn oor toetert. Als ik zeg: “ik hoor het niet” of “ik begrijp het niet”, dan krijg ik problemen. Dat heb ik dus afgeleerd. ‘Horen’ en ‘begrijpen’ zijn niet duidelijk. Kennelijk denken mensen dan, dat ik doof ben. Dus tegenwoordig zeg ik: “Wat u zegt komt niet binnen”.
Als ik dat zeg, dan wordt het even stil. Ik zie dat er een vraagteken staat op het gezicht. Dat is mooi. Deze pauze gebruik ik om te zeggen: “ik heb afasie”. Weer een stilte moment. Nu komt meestal de vraag: “wat is afasie?”
Nou mag ik weer. Ik vertel over iets met hersenen en dat iets stuk is in het ‘taalcentrum’. Het vraagteken blijft staan. De mime van het vraagteken is duidelijk. Het gezicht vertelt wat er gezegd wordt.
Dat lijkt normaal, maar dat is niet zo. Mensen die goed kunnen praten, die hebben een tik. Zij praten met de mond en het gezicht zegt iets anders. Afasiemensen kom hierdoor in de war. In de oude film zegt een indiaan: “blanke spreekt met gespleten tong”. Afasiemensen hebben daar last van.
Ik kijk graag naar praatprogramma’s over het nieuws. De gespreksleiders zijn beroemd. Het zijn taalkunstenaars! Met vragen stellen verdienen zij twee keer zoveel als onze premier! Dat zijn toch goed betaalde vragen.
De afasiemensen begrijpen van deze vragenstellers Mathijs van Nieuwkerk het best en Jeroen Pauw het slechtst. Mathijs is op zijn best als zijn gezicht acteert wat hij zegt. Jeroen gebruikt Engelse journalistiek. Hij laat niet zien wat hij bedoelt. De ogen even open of een kleine glimlach. Dat is niet genoeg voor ons om hem te begrijpen.
Nu is er live-tv met tekst eronder. De tekst van live-tv is te laat. Logisch, het is live. Dat is voor afasiemensen niet te begrijpen. De informatie en de tekst maken je in de war. De doven zijn ook niet blij. De tekst na de mime. Het is net of je een mop moet uitleggen.
Nu is er een wonder gebeurd. ‘De wereld draait door’ heeft iemand ingehuurd die de tekst ervoor zet voor dat er iets gezegd wordt! Dat is ‘live’. Dat is een wonder. De afasiemensen zijn er blij mee. En de doven ook.
Misschien kan Pauw 1 minuut later uitzenden? Dan snappen wij ook wat er staat. Dat is misschien een dure techniek, maar Jeroen is ook duur. Wat ik niet begrijp, is dat bij de herhalingen van het programma de tekst nog steeds te laat is!
Beseffen ze dat bij Pauw? Het moet een eer zijn nieuws te brengen aan afasiemensen en doven. Al was het maar voor de kijkcijfers.
Als Jeroen er nou voor zorgt, dat de ondertiteling net als bij Mathijs gewoon op tijd is, dan kijk ik voortaan ook weer.
Met een beetje extra moeite draait dan de wereld voor mensen met afasie ook gewoon door.
