Wat is meningitis
Meningitis behoort tot de infectieziekten en is een ontsteking van de hersenvliezen. In de meeste gevallen wordt meningitis veroorzaakt door een bacterie of een virus, waarbij een ontsteking door een bacterie veelal ernstiger verloopt.
Bacteriële hersenvliesontsteking begint vaak als een bloedvergiftiging (sepsis), waarbij bacteriën de bloedbaan infecteren en zo bij de hersenen komen. Als ook de hersenen zijn aangedaan noemen we dit encefalitis.
Een bacteriële ontsteking wordt veroorzaakt door één van de drie bacteriën: meningokok, pneumokok, of Haemophilus influenza type b (Hib). Deze bacteriën zitten (onschuldig) in de neus-keelholte. Als de weerstand afneemt kunnen de bacteriën zich vermeerderen en zich verspreiden in de bloedbaan, waardoor ze bij de hersenen en de hersenvliezen terecht komen.
Meningitis zelf is niet besmettelijk, maar de bacteriën die meningitis kunnen veroorzaken kunnen zich wel naar anderen verspreiden.
Het is moeilijk te voorspellen wie wel of niet meningitis krijgen. Slechte weerstand en vermoeidheid spelen zeker een rol, maar vooralsnog is het een kwestie van pech.
Baby’s en jonge kinderen onder de 5 worden naar verhouding vaker getroffen door hersenvliesontsteking.
Symptomen van meningitis en encefalitis
We noemen hier de meest voorkomende symptomen.
Meestal begint de ziekte met griepachtige verschijnselen. Daarnaast kan er sprake zijn van hoofdpijn, koorts, stijve nek, braken, pijnlijke gewrichten.
Bij een ontsteking in de bloedbaan kunnen kleine bloedinkjes onder de huid ontstaan. Ook sufheid en verwardheid (in een later stadium) kunnen bij het ziektebeeld horen.
Niet alle symptomen hoeven tegelijkertijd voor te komen en hoeven ook niet allemaal aanwezig te zijn.
Het tijdsbestek van ernstig ziek worden is zeer kort. Afhankelijk van soort infectie en leeftijd tussen de 6 tot 24 of 48 uur en tussen de 24 tot 48 uur.
Gevolgen van meningitis
Restverschijnselen zijn mogelijk. Het zal dan vooral gaan om onzichtbare gevolgen, zoals cognitieve problemen, taalstoornissen of gedragsproblemen. Ook gehoorschade en epilepsie kunnen optreden als gevolg van de infectie.
Kijk voor meer informatie bij: gevolgen van NAH.
Voorkomen van meningitis
Tegen de meest voorkomende ziekteverwekkende bacteriën zijn vaccinaties mogelijk. Tegen virale meningitis, die veelal minder ernstig verloopt, is geen vaccinatie mogelijk.
Bepaalde vaccinaties zitten in het Rijksvaccinatieprogramma.
Momenteel is er veel discussie over wel of niet vaccineren. Bedenk dat meningitis een ernstige ziekte is met mogelijke levenslange gevolgen.
Behandeling van meningitis
Indien er een vermoeden is van meningitis volgt altijd een ziekenhuisopname. Daar kan door middel van een ruggenprik (lumbaalpunctie) de diagnose worden gesteld. Daarbij wordt tussen twee wervels het wervelkanaal aangeprikt en ruggenmerg vocht afgenomen. Als het hersenvocht ontstoken is zie je dit ook in het ruggenmergvocht.
Een virale ontsteking kan niet worden behandeld en geneest meestal vanzelf.
Als bij de bacteriële ontsteking de bacterie bekend is wordt de ziekte met antibiotica bestreden.
Overige cerebrale infectieziekten
Hieronder vallen encefalitis (ontsteking van de hersenen), sepsis (bloedvergiftiging) en een hersenabces.
In alle drie de gevallen kunnen de hersenen door het ontstekingsvocht gaan zwellen en kan drukverhoging ontstaan met alle gevolgen van dien.
Afhankelijk van de oorzaak zal behandeling volgen.
De grens tussen encefalitis en meningitis is onscherp, omdat bij encefalitis ook vaak de hersenvliezen ontstoken zijn.
Kijk op: https://www.meningitis-stichting.nl
Links met informatie over vaccinaties:
