Na een hersenletsel kunnen problemen optreden bij denken en doen. Deze problemen zijn niet zichtbaar en worden vaak pas later opgemerkt als de patiënt het leven na de revalidatie weer oppakt. We vatten deze problemen samen onder de term cognitieve gevolgen.
Wat is cognitie
Cognitie is waarnemen, denken, onthouden van kennis, toepassen en begrijpen. Een vermindering van de cognitieve functies kan tot een veelvoud aan problemen leiden.
In hoeverre de cognitieve functies zijn aangetast wordt gemeten met een intelligentietest.
Welke problemen zijn te verwachten
- problemen met aandacht en concentratie; de aandacht ergens bij houden, concentreren op een taak, aandacht verdelen, twee dingen tegelijk doen (afwassen en praten), gesprek met meerdere personen.
- vertraagde informatieverwerking; een moeilijk boek lezen, niet kunnen omgaan met tijdsdruk, traag reageren op een vraag. Maar ook traag reageren in verkeer met alle gevaar van dien. Ook gewone dagelijkse bezigheden zoals koken worden moeilijk als de informatieverwerking vertraagd is.
- problemen met het geheugen; moeite met het onthouden en herinneren van informatie. Ook moeite om voorwerpen, woorden of gezichten uit het geheugen op te diepen en dus te herkennen en kwijtraken van allerlei zaken komen voort uit geheugenproblemen.
- problemen met dagelijkse handelingen; apraxie genoemd. Bijvoorbeeld soep willen eten met een vork, haren kammen met een tandenborstel.
- problemen met plannen en organiseren; zoals meervoudige activiteiten uitvoeren (koffie zetten, koken) een aantal taken achter elkaar uitvoeren, de samenhang bewaken en structuur aanbrengen in de dagelijkse bezigheden.
- problemen bij het rekenen waardoor het lastig wordt om met geld om te gaan en de eigen administratie op orde te houden.
- problemen met communiceren (afasie): Zie gevolgen voor NAH/communiceren.
Geen inzicht in eigen beperkingen
De bovenstaande lijst laat zien hoe ingewikkeld het leven kan worden voor mensen met hersenletsel. Dit wordt nog eens bemoeilijkt doordat veel mensen met hersenbeschadiging aan de rechterkant (uitvalsverschijnselen links) een slecht inzicht hebben in hun beperkingen en mogelijkheden. Hierdoor kan revalidatie moeizaam verlopen en kunnen gevaarlijke situaties ontstaan.