Vermoeidheid en lusteloosheid zijn thema’s waar veel NAH-patiënten mee te maken hebben. Naast de klinische oorzaken, is het zinvol om te kijken of voeding hier ook een rol in kan hebben. De ervaring leert dat hier door instanties niet zo veel aandacht aan wordt gegeven. Maar we leven wel in een maatschappij waarin, ondanks de overvloed aan voeding, er voortdurend ook een tekort aan essentiële voedingsstoffen bestaat.
Hersenen zijn afhankelijk van de juiste nutriënten. Sommige stoffen kunnen een behoorlijke weerslag hebben op de hersenen, zijn soms zelfs stressverhogend en kunnen veel van je energie wegnemen.
Het tweede brein
Darmen hebben niet voor niks deze titel gekregen. Hersenen en darmen communiceren grotendeels van de dag met elkaar. Op het moment dat er veel stress is, zullen de hersenen een aanspraak doen op de energie in de darmen. De darmen moeten dit opvangen en dat leidt vaak tot extreme vermoeidheid en invloed op de eetlust. Het is belangrijk dat het microbioom van de darm (vroeger bekend als darmflora) goed wordt onderhouden. Suikers en exorfine hebben een grote negatieve invloed hierop, dus wanneer je deze inname vermindert, kan dit al snel een positieve invloed hebben op jouw energieniveau.
Suiker
Denk daarbij aan toegevoegde suikers in brood, voorverpakte voedingsmiddelen (ja, ook in kaas, vleeswaren), snoep, chocolade, frisdranken en vruchtensappen en tafelsuiker.
Door het innemen van dit soort ‘snelle’ suikers, gaat je bloedsuikerspiegel als een speer omhoog en moet je lichaam hard aan het werk om deze ook weer heel snel naar beneden te krijgen. Daardoor schiet het zo hard naar beneden, dat je kort daarna weer behoefte krijgt aan suikers. Voor je het weet zit je in een vicieuze cirkel wat ten koste van je energie en het functioneren van je hersenen gaat.
Het beste is om zoveel mogelijk van de verkeerde suikers niet meer te eten. Je zal zien dat na verloop van tijd de behoefte aan suiker verdwijnt.
Zo bereik je minder of geen suikerinname:
- Geen toegevoegde suikers is natuurlijk het beste, maar als je dan toch iets wil toevoegen, vervang dan de gewone tafelsuiker door kokosbloesemsuiker, ahornsiroop of agavesiroop.
- Blijf weg bij de synthetische zoetstoffen: light-dranken, zoetjes voor in de koffie et cetera. Ze geven de hersenen een signaal van zoet en houden de behoefte aan suiker in stand!
Koolhydraten
Veel mensen associëren koolhydraten met gewichtstoename. Er zijn heel wat diëten die koolhydraatarm of -vrij zijn, maar zijn die eigenlijk wel zo gezond? Koolhydraten bestaan uit suikers, zetmeel en vezels die ons lichaam voorzien van energie. Tijdens het spijsverteringsproces worden de suikers en zetmeel omgezet in glucose. Deze wordt vervolgens door onze cellen omgezet naar energie die onze spieren, organen én hersenen laten functioneren. Zonder glucose kunnen onze hersenen niet functioneren, dus zomaar alle koolhydraten schrappen is niet gezond!
Belangrijk als je minder koolhydraten wilt eten:
- Elimineer wit brood, witte pasta, koekjes. Deze worden ook wel geraffineerde koolhydraten genoemd, bevatten veel suikers en kosten het lichaam vooral energie. Vervang deze door koolhydraten die het lichaam zowel aan het werk zetten als energie geven. Denk hierbij aan volkoren pasta, zilvervliesrijst, roggebrood en havermout. Maar ook groenten en fruit bevatten (gezonde) koolhydraten.
- Steeds meer mensen elimineren brood uit hun voedingspatroon. Belangrijk om hierbij rekening te houden is: in brood zit jodium. Dat kunnen we zelf niet aanmaken, maar hebben we zeker wel nodig voor veel functies in ons lichaam, onder andere voor je humeur! Je kan jodium halen uit andere voeding, zoals kabeljauw of eieren, maar je kan er ook voor kiezen om een goede multivitamine te nemen, die het tekort aan jodium aanvult.
Exorfinen
Exorfinen zijn lichaamsvreemde opioïde eiwitten in bepaalde voedingsstoffen. Deze komen vooral voor in caseïne, gluten, soja en spinazie. Die eerste drie zie je terug in melk, pizza en pasta. Deze eiwitten gaan op de receptoren van het endorfinesysteem zitten, waardoor dit systeem ontregeld kan worden. Endorfine is het snelst werkende antistresshormoon en functioneert daarnaast ook nog eens als antidepressiva en anti-angsthormoon.
Wanneer je dus te veel exorfinen binnenkrijgt, kun je minder gevoelig worden voor endorfine en heeft dit grote invloed op jouw hormoonhuishouding, energie en gemoedstoestand. Verder heeft het ook nog eens nadelige effecten op de darmen, aangezien door stress het brein constant een beroep doet op de energie van de darmen en deze dus ook ontregeld wordt. De darmen zullen niet meer de juiste nutriënten opnemen en afgeven aan het lichaam.
Omega 3 versus omega 6
Vet is een belangrijke voedingsstof voor het lichaam. Zo levert het energie, draagt het bij aan de aanmaak van diverse vitamines en beschermt het ons lichaam. Vetten kan je weer onderverdelen in vetzuren die het lichaam wel en niet zelf aanmaakt. Omega 3 en 6 vallen allebei onder de essentiële vetzuren, wat betekent dat het lichaam deze niet zelf aanmaakt, maar afhankelijk is van inname door middel van voeding.
Omega 3 heeft veel functies in het lichaam. Zo heeft deze een structurele rol voor de hersencellen, beschermt ze tegen een overmatige vetopslag en insulinegevoeligheid én werkt het ontstekingsremmend. Dit is het tegenovergestelde van omega 6, want deze stof werkt ontstekingactiverend.
Onze hedendaagse voeding bevat te veel omega 6. Denk aan margarine, koekjes, chips en te weinig omega 3. Hierdoor kunnen er chronische ontstekingsreacties in het lichaam plaatsvinden, die ook weer veel energie kunnen kosten.
Naast het laten staan van die ongezonde producten, kan je een betere balans tussen omega 3 en 6 bereiken door:
- Het gebruik van roomboter (met mate) in plaats van margarine
- Het gebruik van meer olijfolie en minder plantaardige oliën (zoals zonnebloemolie)
- Vaker vette vis eten, waaronder haring en zalm
- Lijnzaad toevoegen aan salades en smoothies
- Vaker ongebrande noten eten
Energieherstelplan
Een energieherstelplan voor jezelf opstellen, doe je door middel van een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Je zou het ook niet hoeven zien als dieet of een andere tijdelijke oplossing: het is een nieuwe manier van leven.
Koop het nieuwste Hersenletsel Magazine in onze webwinkel.
Dit artikel verscheen eerder in Hersenletsel Magazine nr. 3 2021.
